කෝට්ටේ නටබුන් සොයා - 2වන කොටස

කෝට්ටේ රජමහා විහාරය වැදපුදාගෙන අපි දෙන්නා ප්‍රධාන පාරට ආවා. ප්‍රධාන පාර කිව්වේ මාර්ග අංක 168 කොටහේන නුගේගොඩ බස් පාරට. එක පැත්තකින් කෝට්ටේ ශ්‍රී නාග විහාරය දකින්න පුලුවන්. ඉරිදා දවසක් නිසා දහම් පාසලක් පැවැත්වෙන බවක් දකින්න තිබුනා.

අපි එතනින් පල්ලම් බැස්සා. එක පැත්තකින් කෝට්ටේ ප්‍රදේශයේ ජනප්‍රිය පාස දෙකක් වෙච්ච ආනන්ද ශාස්ත්‍රාලයත් ශා. තෝමස් විද්‍යාලයත් දකින්න තියෙනවා. අපි තවත් ඉදිරියටම, ඒ කියන්නේ පිටකෝට්ටේ හන්දිය පැත්තට ඇවිදගෙන ආවා.

එතකොටම තමයි අපි දැක්කේ පිටකෝට්ටේ ගල් අම්බලම.

එතන ටිකක් නැවතිලා පින්තූර කිහිපයකුත් ගත්තා. මේ ගල් අම්බලම 19 වෙනි ශත වර්ෂයේ හදපු එකක්. මේ ගල් අම්බලම කලින් තිබුනේ පාර මැදක් වෙන්ඩ ලු. පාර පලල් කිරීමේ කටයුතු නිසා ගල් අම්බලම එතනින් ගලවලා ඊට ටිකක් එහායින් ඒ තිබුන විදිහටම සවි කලා ලූ.

මේ වෙනකොට ගල් අම්බලම එක එක මිනිසුන්ගේ නවාතැන්පොලක් වෙලා ඉවරයි. ඒ වගේම ඒ ගල් අම්බලම විවිධ අවස්ථාවන් වලදී කඩයක් විදිහටත් පාවිච්චි කරන බවක් පෙනුනා. කෝට්ටේ රාජධානිය කියලා කිව්වට මහ ලොකු පුරාවස්තු නැති එකේ මේ ටිකවත් මීට වඩා සංරක්ෂණය කලා නම් හොඳයි කියලා මට හිතෙන්නේ.

හරි... වැඩි කතා ඕනැන්නේ නෑ.. අපි පින්තූර ටිකක් බලලා ඉම්මු.

ඔය පහලින් තියෙන්නේ පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවෙන් ගහලා තියෙන පුවරුව.

ඒකේ තියෙන විස්තරත් කියවලා මම ගල් අම්බලමේ පැති පෙනුමේ පින්තූර කිහිපයක් ගත්තා.පහලින් තියෙන්නේ ඒ ගත්තු පින්තූර වලින් එකක්.

මේ අම්බලමට ගල් අම්බලම කියන්නේ ගල් කණු පාවිච්චි කරලා තියෙන නිසා වෙන්ඩ ඕන. අම්බලමේ වටේ බලලා ඊට පස්සේ අම්බලම ඇතුලට ගොඩ උනා. මම කැමරාවක් අතේ තියාගෙන අම්බලම ඇතුලට ආපු නිසා ඒක ඇතුලේ හිටපු අය ටිකක් කලබල උනා. ඒ අය ටිකක් එලියට ගියා.මම හිතන්නේ මෙතන පදිංචි වෙලා ඉන්න අය වෙන්ඩ ඕන.

කට්ටියක් පදිංචි වෙලා ඉන්න බවක් නම් පෙනෙන්ඩ තියෙනවා.

 වහලේ ලන්තෑරුමකුත් එල්ලලා තියෙන්නේ.මම අම්බලමේ කැණිමඩලේ පින්තූරයකුත් ගත්තා. පහලින් තියෙන්නේ ඒ පින්තූරේ.

අම්බලම බලලා ඉවර වෙලා මමයි අපේ එක්කෙනායි පාර මාරු උනා. අපේ ඊලඟ නැවතුම උනේ කෝට්ටේ තියෙන කෞතුකාගාරය. ඒක බලන්ඩ යන්ඩ බස් එකට එන්ඩ ඕන නිසයි පාර මාරු උනේ.පාර මාරු උනාට පස්සේ මම ආයෙම පාරේ එහා පැත්තට පේන ගල් අම්බලමේ පින්තූරයක් ගත්තා. පහලින් තියෙන්නේ ඒ පින්තූරේ.

පිටකෝට්ටේ හන්දියේ ඉදලා මාර්ග අංක 163 විදේශ සේවා- දෙහිවල බස් එකේ හරි 168 නුගේගොඩ කොටහේන බස් එකේ හරි නැගලා බංගලා හන්දියට ටිකට් ගත්තා.විනාඩි දහයකුන් පහලොවකින් විතර බංගලා හන්දියෙන් බැහැගත්තා. ඊට පස්සේ තව ටිකක් බස් එක ගියපු දිහෑවට ඇවිදගෙන ගියා.එතකොට පාරේ දකුණු පැත්තේ තිබ්බ කෞතුකාගාරයට ගොඩ උනා.
 පහලින් තියෙන්නේ ඒ කෞතුකාගාරයේ පින්තූරයක්. මේ පින්තූරේ ගත්තේ පුරාවිද්‍යා වෙබ් අඩවියෙන්.

කෞතුකාගාරේට ගොඩ උනහම ඒක බාරව හිටපු කෙනෙක් පොතක් දුන්නා නම ගම විස්තර ලියන්ඩ. පැමිණීම සටහන් කරන්ඩ වෙන්ටෑ.. අපිට කලින් තව එක්කෙනෙක් එදා ඇවිදින් තිබුනා. අපිට කෞතුකාගරේ බලන්ඩ කියලා එක එක කුටි වල ලයිට් දාලා දුන්නා. මේ කෞතුකාගාරයට ටිකට් ගන්ඩ ඕන නෑ..නමුත් අපිට පින්තූර ගන්ඩ ලැබුනේ නෑ.. ඒකට අවසර නෑලූ.පින්තූර ගන්ඩ ඕන නං පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවෙන් අවසර ගන්ඩ ඕනලු.

මේ කෞතුකාගාරේ කෝට්ටේ යුගයේ තිබ්බ පිගන් භාණ්ඩ, ඇඳුම් පැළඳුම් ඒ වගේම පෘතුග්‍රීසි හේවායන්ගේ හිසකෙස් එහෙම තිබුනා.ඊට අමතරව නටබුන් වලින් හොයාගත්තු කොටසුත් තිබුනා.කෝට්ටේ සිංහයා කියලා විරුදාවලිය ලබපු ඊ.ඩබ්. පෙරේරාගේ විවිධ දේවල් එකතුවක් තිබුනා. ඒ කෞතුකාගාරය පවත්වන ස්ථානය ඊ.ඩබ්. පෙරේරාගේ නිවසලූ.

 මෙතනින් එහාට්ට කෝට්ටේ රාජධානියේ බලන්ඩ තියෙන දේවල් ගැන විස්තරයක් කෞතුකාගාරයේ හිටපු කෙනාගෙන් අහගන්ඩ ලැබුනා.උන්දෑ දීපු ඔත්තුව ඔස්සේ අපි දෙන්නා එතනින් එහාට්ට ගමන ඇරඹුවා...

 ඒ ටික ඊලඟ ලිපියෙන්......